Το έργο EOSC-ENTRUST έχει στόχο να δημιουργήσει ένα Ευρωπαϊκό δίκτυο αξιόπιστων ερευνητικών περιβαλλόντων για ευαίσθητα δεδομένα και να προωθήσει την Eυρωπαϊκή διαλειτουργικότητα μέσω της ανάπτυξης ενός κοινού προσχεδίου (blueprint) για ομοσπονδιακή πρόσβαση (federated data access) και ανάλυση δεδομένων (data analysis).
Χώρες και ιδρύματα έχουν πραγματοποιήσει σημαντικές επενδύσεις σε ασφαλή και αξιόπιστα περιβάλλοντα δεδομένων για να καλύψουν την ανάγκη για έρευνα και ανάλυση βάσει πολιτικής, σε ευαίσθητα σύνολα δεδομένων. Παραδείγματα τέτοιων περιβάλλοντων δεδομένων είναι η υγεία των ανθρώπων και η κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση, οι οικοτόποι ευάλωτων ειδών και οι γεωγραφικές τοποθεσίες προστατευόμενων περιοχών. Σήμερα, λειτουργεί ένας μεγάλος αριθμός τέτοιων ασφαλών περιβαλλόντων, συνδεδεμένων με εθνικά κέντρα, μεμονωμένους οργανισμούς ή συγκεκριμένες ερευνητικές κοινότητες.
Το έργο συνδέει παρόχους λειτουργικών Αξιόπιστων Ερευνητικών Περιβαλλόντων (Trusted Research Environments - TREs) από 15 ευρωπαϊκές χώρες με έναν κοινό στόχο: την υλοποίηση, επικύρωση και προώθηση των δυνατοτήτων τους μέσω ενός κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου που χρησιμοποιεί κοινά πρότυπα και κοινή νομική, λειτουργική και τεχνική γλώσσα.
Βασικό όφελος του έργου είναι πως θα προσφέρει μια λύση στο υπάρχον κατακερματισμένο τοπίο που δημιουργεί προκλήσεις τόσο για τους χρήστες όσο και για τους παρόχους, πιο συγκεκριμένα:
- Οι ερευνητές έχουν να αντιμετωπίσουν έναν μεγάλο αριθμό διαφορετικών συστημάτων και διαδικασιών πρόσβασης
- Οι πάροχοι πρέπει να διαχειριστούν την ομοσπονδιακή πρόσβαση σε πολλά, ενδεχομένως μη συμβατά, τεχνολογικά και διοικητικά πλαίσια.
Αυτό το σχέδιο για τη διαλειτουργικότητα είναι βασισμένο στο Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας του EOSC, το οποίο καλύπτει τις τέσσερις διαστάσεις της Νομικής, Οργανωτικής, Τεχνικής και Σημασιολογικής διαλειτουργικότητας.
Το EOSC-ENTRUST έχει εντοπίσει τέσσερα κύρια έργα, που καλύπτουν Γονιδιώματα, Κλινικές δοκιμές, Κοινωνικές επιστήμες και συνεργασίες μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, για να αξιολογήσει τις δυνατότητες, να ενημερώσει τον σχεδιασμό του προσχεδίου και να αποδείξει την ασφαλή ανάλυση δεδομένων μέσω ομοσπονδιακών ροών εργασίας.
Βασικό χαρακτηριστικό του έργου θα είναι η διαλειτουργικότητα των ασφαλών περιβαλλόντων επεξεργασίας με:
- υπάρχοντες ευρωπαϊκούς πόρους δεδομένων
- υπάρχουσες υπηρεσίες που διαχειρίζονται ευαίσθητα δεδομένα από υποδομές όπως το ELIXIR και το EUDAT
- ευαίσθητα σύνολα δεδομένων για την υγεία και τις κοινωνικές επιστήμες.
Οι στοχευμένες δραστηριότητες επικοινωνίας θα επεκτείνουν αυτό το ανοιχτό δίκτυο με επιπλέον παρόχους και θα αναπτύξουν πολιτικές και κατευθυντήριες γραμμές για το πλήρες φάσμα των ενδιαφερόμενων μερών, ώστε να δημιουργηθεί ένα μακροπρόθεσμο λειτουργικό πλαίσιο Αξιόπιστων Ερευνητικών Περιβαλλόντων (TREs) εντός του Ευρωπαϊκού Νέφους Ανοιχτής Επιστήμης (EOSC).
H συμμετοχή της ΕΔΥΤΕ στο έργο αφορά την απόκτηση τεχνογνωσίας στη διαχείριση ευαίσθητων δεδομένων (sensitive data management ) μέσα από πιο στενή συνεργασία με τις σχετικές ερευνητικές κοινότητες.
Αναλυτικότερα, ο ρόλος της ΕΔΥΤΕ στο έργο θα περιλαμβάνει:
- Συμμετοχή στην καταγραφή των προδιαγραφών του Περιβάλλοντος Ασφαλούς Επεξεργασίας & Περιβάλλοντος Δεδομένων που χρησιμοποιούνται από τους διάφορους εταίρους σε διάφορες χώρες
- Επιβεβαίωση των προδιαγραφών της αρχιτεκτονικής αναφοράς (reference architecture) και του προσχεδίου που θα παραχθεί στο πλαίσιο της πρότασης
- Συμμετοχή στις προδιαγραφές για μία ασφαλή λύση για την αυθεντικοποίηση των χρηστών (ΑΑΑΙ) στις υπηρεσίες που προτείνεται να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο της πρότασης
Οι συμμετέχοντες εταίροι στο έργο είναι:
EUROPEAN MOLECULAR BIOLOGY LABORATORY (Γερμανία) (Συντονιστής)
CSC-TIETEEN TIETOTEKNIIKAN KESKUS OY (Φινλανδία)
BARCELONA SUPERCOMPUTING CENTER CENTRO NACIONAL DE SUPERCOMPUTACION (Ισπανία)
EUDAT / under legal beneficiary CSC (Φινλανδία)
STICHTING HEALTH-RI (Ολλανδία)
MASARYK UNIVERSITY (Τσεχία)
SIGMA2 AS (Νορβηγία)
UNIVERSITY OF BERGEN (Νορβηγία)
SURF BV (Ολλανδία)
DANMARKS TEKNISKE UNIVERSITET (Δανία)
ASSOCIACAO BIP4DAB (Πορτογαλία)
TURUN AMMATTIKORKEAKOULU OY (Φινλανδία)
TARTU ULIKOOL (Εσθονία)
PNED GIE (Λουξεμβούργο)
UNIVERZA V LJUBLJANI (Σλοβενία)
ECRIN EUROPEAN CLINICAL RESEARCH INFRASTRUCTURE NETWORK (Γαλλία)
VSB - TECHNICAL UNIVERSITY OF OSTRAVA (Τσεχία)
VIB VZW (Βέλγιο)
CESSDA ERIC (Νορβηγία)
TERVEYDEN JA HYVINVOINNIN LAITOS (Φινλανδία)
FUNDACIO CENTRE DE REGULACIO GENOMICA (Ισπανία)
NATIONAL INFRASTRUCTURES FOR RESEARCH AND TECHNOLOGY (Ελλάδα)
UNIVERSITAET BIELEFELD (Γερμανία)
UPPSALA UNIVERSITET (Σουηδία)
Συνεργαζόμενοι εταίροι (associated partners):
Health Data Research UK (Ηνωμένο Βασίλειο)
UNIVERSITY OF MANCHESTER (Ηνωμένο Βασίλειο)
UNIVERSITY OF DUNDEE (Ηνωμένο Βασίλειο)
UNIVERSITY OF NOTTINGHAM (Ηνωμένο Βασίλειο)
UNIVERSITY OF ESSEX (Ηνωμένο Βασίλειο)
Συνδεδεμένες οντότητες (affiliated entities):
NORGES TEKNISK-NATURVITENSKAPELIGE UNIVERSITET NTNU (Νορβηγία)
UNIVERSITY OF OSLO (Νορβηγία)
SCIENSANO (Βέλγιο)
TARKI ALAPITVANY (Ουγγαρία)
GESIS-LEIBNIZ-INSTITUT (Γερμανία)
Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Horizon Europe Framework Programme (HORIZON), με χρηματοδότηση 100% από την Ε.Ε.